คำว่า"การพัฒนา"มีการใช้อย่างกว้างขวาง หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ในความหมายที่ว่าเป็นการทำให้หลุดพ้นจากสภาพด้อยพัฒนา โดยให้ความสำคัญกับการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
แต่ต่อมาพบว่า การพัฒนาที่เน้นเรื่องเศรษฐกิจเป็นสำคัญ ก่อให้เกิดปัญหาตามมามากมาย ได้แก่ ปัญหาความยากจน การถูกกีดกันทางสังคม การเลือกปฏิบัติ การไม่มีส่วนร่วม การแสวงหาผลประโยชน์ ความขัดแย้งทางวัฒนธรรม การติดยาเสพติด อาชญากรรม การฉ้อราษฎร์บังหลวง การบริโภคทรัพยากรมากเกินไป และการตัดสินใจโดยคนจำนวนน้อยที่มีอำนาจ
แนวคิดการพัฒนาสังคมครั้งสำคัญเกิดจากการประชุม "World Summit for Social Development" ที่ได้ข้อสรุปสาระสำคัญของการพัฒนาสังคม คือการให้ความสำคัญกับคนและสิ่งแวดล้อมเป็นอันดับแรก เพราะคนเป็นองค์ประกอบของสังคม เป็นทั้งผู้ถูกพัฒนาและผู้พัฒนาสังคม
การพัฒนาสังคม จะต้องเริ่มด้วยการสร้างความเข้าใจใหม่เกี่ยวกับ การศึกษา สาธารณสุข การผลิต การบริโภค โดยเน้นการผสมผสานทางวัฒนธรรมที่เป็นรากฐานเดิมของสังคม เพื่อนำไปสู่การแก้ปัญหาดังกล่าว และนำไปสู่การมีมาตรฐานการดำรงชีวิตที่สูงขึ้นของประชากรทั้งมวล
ในการพัฒนาสังคม มียุทธวิธีที่สำคัญๆดังนี้
1. ยุทธวิธีการกระจาย เป็นยุทธวิธีที่มุ่งไปสู่ความเสมอภาคในกระบวนการพัฒนาประเทศ อันได้แก่ ความเสมอภาคในการกระจายรายได้ กระจายทรัพยากร และความมั่งคั่ง รวมทั้งความเสมอภาคในโอกาสการทำงาน การบริโภค และการรับบริการทางสังคม ตลอดจนผลประโยชน์ที่จะได้รับจากการพัฒนาในอนาคต
2. ยุทธวิธีการมีส่วนร่วม เป็นยุทวิธีการพัฒนาสังคมด้วยการปฏิรูปโครงสร้างและสถาบันทางสังคม เพื่อให้ประชาชนมีส่วนร่วมในทุกส่วนของกระบวนการพัฒนา อันได้แก่ ร่วมรับผลประโยชน์ ร่วมให้การสนับสนุน และร่วมตัดสินใจในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับท้องถิ่นจนถึงระดับชาติ
3. ยุทธวิธีการพัฒนามนุษย์ มนุษย์เกี่ยวข้องกับการพัฒนาสังคม ในฐานะที่เป็นทรัพยากร เป็นตัวกระทำการพัฒนา และผู้ได้รับผลประโยชน์จาการพัฒนา ในการพัฒนามนุษย์นั้น มุ่งที่การปรับปรุงเงื่อนไขและคุณภาพชีวิตให้ดีชึ้น โดยพัฒนามนุษย์ทุกด้าน อันได้แก่ ความสามารถในการผลิต ทักษะการมีส่วนร่วม ประสบการณ์เกี่ยวกับสังคม โดยมนุษย์ทุกกลุ่ม ทุกภาคส่วน จะต้องได้รับการพัฒนา
4. ยุทธวิธีการบูรณาการทางสังคม การพัฒนาสังคมจำเป็นจะต้องใช้วิธีที่ก่อให้เกิดการบูรณาการ ด้วยการนำกลุ่มต่างๆ ชุมชนต่างๆ และภาคต่างๆ มาก่อให้เกิดประโยชน์ในการพัฒนาประเทศ ยุทธวิธีการบูรณาการยังมุ่งที่จะลดหรือทำให้ความไม่เสมอภาคระหว่าง ภาค กลุ่ม หรือชุมชนหมดไป
จะเห็นว่า การพัฒนาสังคมให้ความสำคัญกับการพัฒนามนุษย์ในฐานะที่ถูกพัฒนาและผู้พัฒนา อันจะนำไปสู่การปรับปรุงคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น ปลอดจากความยากจน ความไม่รู้ ความเจ็บไข้ได้ป่วย ความหิวโหย ทั้งนี้ จะต้องให้มนุษย์ตระหนักถึง ศักยภาพ ศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ และความพึงพอใจในชีวิตของตนด้วย
--------------------------------------------------------------------------------------------------
สาระคิด
Nothing great was ever achieved without enthusiasm.
Ralph Waldo Emerson
*****************************************************************
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น