การทำให้ทันสมัย ตรงกับคำภาษาอังกฤษว่า Modernization ซึ่งมีความหมายใกล้เคียงกับ คำว่า การพัฒนา ใกล้เคียงมาก จนนักวิชาการบางคนกล่าวว่า เป็นคำที่สามารถใช้แทนกันได้ แต่ความจริงคำทั้งสองคำนี้ มีความแตกต่างกัน
การทำให้ทันสมัย เป็นคำที่เกิดขึ้นพร้อมกับการปฏิวัติอุตสาหกรรมคร้ังที่ 2 ในทวีปยุโรป ราวๆ ค.ศ.1800 เป็นการปฏิวัติอุตสาหกรรมที่ทำให้การผลิตสินค้ามีปริมาณมากขึ้น การอุตสาหกรรมเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว ทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนเปลี่ยนไป มีวิธีการดำเนินชีวิตแบบใหม่เกิดขึ้น
ต่อมา เมื่อเกิดมีลัทธิอาณานิคม ประชากรที่อยู่ในประเทศที่เป็นอาณานิคมถูกชักจูงให้เปลี่ยนวิถีชีวิตตามแบบเดิมของตน หันมาใช้ชีวิตแบบใหม่ทั้งในแง่ของการแต่งกาย อาหารการกิน ตลอดจนมีการจัดระบอบการปกครองแบบชาติตะวันตก จนในที่สุด การทำให้ทันสมัย มีความหมายเท่ากับ การทำให้เหมือนสังคมตะวันตก (westernization)
อย่างไรก็ตาม นักวิชาการได้อธิบายและให้ความหมาย ของการทำให้ทันสมัย ไว้ดังนี้
คำว่า "ทันสมัย" เป็นคำที่ใช้ได้ทั้งกับ มนุษย์ ประเทศ ระบบการเมือง เศรษฐกิจ เมือง และ สถาบัน เช่น โรงเรียน โรงพยาบาล ที่อยู่อาศัย เสื้อผ้า และการประพฤติปฏิบัติ หรือถ้าจะอธิบายตามตัวอักษรจะได้ว่า ทันสมัย หมายถึง อะไรก็ได้ที่แทนสิ่งในอดีต เช่น การใช้เรือใบแทนเรือพายเป็นครั้งแรกก็ถือว่าทันสมัย ประเทศที่ทันสมัย หมายถึง ประเทศที่มีการจัดการศึกษาเพื่อมวลชน เป็นสังคมเมือง เป็นสังคมอุตสาหกรรม มีองค์การแบบราชการ มีการคมนาคมและการขนส่งที่รวดเร็ว ส่วนการทำให้ทันสมัย หมายถึง การทำให้เกิดลักษณะที่ทันสมัยดังกล่าว
การทำให้ทันสมัย เป็นปรากฏการณ์ที่บุคคล หรือ สังคมผูกพันตัวเองเข้ากับการลอกเลียนแบบ การยืมไปใช้ หรือนำไปปรับใช้ ไม่ว่าเป็นต้นแบบสถาบัน หรือแนวปฏิบัติจากต่างประเทศ ซึ่งคิดว่าจะทำให้ประเทศของตนเจริญขึ้น ดูดีขึ้น หรือเทียบเท่าประเทศอื่นๆ การทำให้ทันสมัยนั้น เป็นการเปลี่ยนแปลงของสังคมที่เกิดจากพลังภายนอก ที่รับมาใช้เพื่อการเปลี่ยนแปลง
อนึ่ง การรับมาใช้จากสังคมภายนอกนั้น ส่วนใหญ่รับมาจากสังคมตะวันตก ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นสังคมที่พัฒนาแล้ว บางครั้ง คำว่า การทำให้สมัย จึงหมายถึง การทำให้เป็นสังคมอุตสาหกรรม การทำให้เหมือนสังคมตะวันตก และการทำให้เหมือนสังคมอเมริกัน (Americanization) ซึ่งมีความหมายใกล้เคียงกัน และใช้แทนกันได้
จะเห็นว่า การทำให้ทันสมัยแตกต่างกับการพัฒนา อยู่ที่ การทำให้ทันสมัยนั้นเกิดจากพลังภายนอก ส่วนการพัฒนาเกิดจากพลังภายในสังคมนั่นเอง
เนื่องจากการทำให้ทันสมัย เกิดจากการพลังภายนอก เกิดจากการลอกเลียนแบบจากต่างประเทศที่คิดว่าพัฒนา หากมีการลอกเลียนแบบ หรือรับนำมาใช้ โดยไม่คำนึงถึงสภาพที่แท้จริง ของระบบการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม ตลอดจนเอกลักษณ์และสิ่งดีงามของประเทศ จะเป็นการสร้างปัญหาใหม่เกิดขึ้นในประเทศ ดังปรากฎให้เห็นอยู่ในประเทศกำลังพัฒนาหลายประเทศไม่เว้นแม้แต่ประเทศไทยในขณะนี้
--------------------------------------------------------------------------------------------------
สาระคิด
คนไทยนั้นชอบความทันสมัย
แต่เป็นความทันสมัยที่นำไปสู่ความสนุก สะดวก สบาย ไม่ใช่เพื่อการสร้างสรรค์
*****************************************************************
เป็นบทความที่ดีมากๆค่ะ ไม่ทราบว่ามีหนังสือไหมคะ
ตอบลบ