ในทางจิตวิทยามีคำกล่าวว่า No two are exactly alike. คือไม่ใครสองคนที่เหมือนกันทุกประการ ในขณะเดียวกันก็กล่าวว่า No two are exactly different. ไม่มีใครสองคนที่แตกต่างกันทุกประการ แม้ว่าบุคคลทั้งสองจะมีธรรมชาติและสามัญนิสัยของความเป็นมนุษย์เหมือนกัน ก็ตาม
จากการศึกษาทางจิตวิทยาพบว่ามนุษย์มีความแตกต่างในเรื่องต่อไปนี้
รูปร่างหน้าตา มนุษย์จะมีรูปร่างหน้าตาแตกต่างไปตามเชื้อชาติ พันธุกรรม และสภาวะแวดล้อม เช่นบุคคลที่มีพ่อแม่สูงใหญ่ ลูกหลานจะสูงใหญ่ไปด้วย คนแถบขั้วโลกจะมีผิวขาว เป็นต้น
อารมณ์และความรู้สึก บุคคลแต่ละคนจะมีอารมณ์ต่างกัน บางคนมีอารมณ์ขัน บางคนมีอารมณ์เคร่งเครียด อารมณ์และความรู้สึกนี้มีพัฒนาการมาตั้งแต่วัยเด็ก และได้รับการปรุงแต่งจากสภาพแวดล้อมให้แตกต่างกันไป นอกจากนั้น ยังพบว่ามนุษย์มีความอดทนต่อความกดดันทางอารมณ์และความรู้สึกต่างกัน ตลอดจนฉลาดในการใชัอารมณ์ต่างกันด้วย
ฐานะทางเศรษฐกิจและสังคม ความแตกต่างทางเศรษฐกิจและสังคม มีผลทำให้มนุษย์มีความแตกต่างกัน ทั้งในด้านบุคลิกภาพ ความเป็นอยู่ และคุณภาพชีวิต คนที่มีฐานะทางเศรษฐกิจต่ำ อาจมีปัญหาทางด้านสุขภาพ ด้านอารมณ์ ตลอดจนอาจเห็นคุณค่าของตนต่ำ ส่วนคนที่มีฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมสูง อาจมีเพื่อนฝูงมาก สุขภาพกายดี แต่อาจมีปัญหาไปอีกอย่างที่คนที่มีฐานะทางเศรษฐกิจต่ำไม่มี ฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมจึงเป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้มนุษย์แตกต่างกัน
สติปัญญาและความสามารถ ความแตกต่างของสติปัญญาและความสามารถ ขึ้นอยู่กับพันธุกรรมและการศึกษาอบรม การมีสติปัญญาและความสามาถต่างกัน ทำให้มนุษย์แตกต่างกัน คนที่มีสติปัญญาและความสามารถสูง อาจแก้ปัญหาได้รวดเร็วกว่า ทำอะไรก็สำเร็จ ส่วนคนที่มีสติปัญญาและความสามารถต่ำ จะแก้ปัญหาได้ช้า บางครั้งทำให้ชีวิตประสบความล้มเหลว
ความต้องการ ความต้องการทำให้เกิดแรงจูงใจที่จะทำหรือไม่ทำกิจกรรม การที่แต่ละคนมีความต้องการต่างกัน ทำให้มีพฤติกรรมต่างกัน จริงอยู่มนุษย์อาจมีความต้องการพื้นฐานที่เหมือนกัน เช่น มีความต้องการอาหารเหมือนกัน แต่บางคนชอบกินข้าว บางคนชอบกินก๋วยเตี๋ยว เป็นต้น และหากเป็นความต้องการในระดับสูง จะยิ่งเห็นความแตกต่างของความต้องการของนุษย์ได้ชัดเจนมากขึ้น
นอกจากนั้น จาก การวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์ พบว่ามนุษย์มีความแตกต่างในเรื่องต่อไปนี้ คือ คิดต่างกัน ตัดสินใจต่างกัน ใช้เวลาต่างกัน ทำงานเร็วช้าต่างกัน สื่อสารต่างกัน จัดการกับอารมณ์ต่างกัน จัดการกับความเครียดต่างกัน จัดการกับความขัดแย้งที่เกี่ยวกับความคิดต่างกัน
จะเห็นว่า แม้ปัจจัยสำคัญต่อการเป็นมนุษย์จะมาจากพันธุกรรมและสิ่งแวดล้อม แต่มนุษย์ก็มีความแตกต่างกันในหลายมิติ ความเข้าใจถึงความแตกต่างของมนุษย์ จะช่วยให้เข้าใจตนเองและผู้อื่น ซึ่งจะช่วยให้การดำรงอยู่ของสังคมมนุษยดำเนินไปได้ด้วยดี
-----------------------------------------------------------------------------
สาระคิด
ชีวิตมนุษย์มีการสร้างสรรค์ตลอดเวลา เพื่อมุ่งไปสู่ความสมบูรณ์ของชีวิต
Carl Jung
------------------------------------------
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น