ดังได้ทราบแล้วว่า การศึกษาเป็นกระบวนการทางสังคม จัดขึ้นเพื่อการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ให้มีลักษณะที่สังคมต้องการ ในทางตรงกันข้าม การศึกษาแบบผิดๆก็จะเป็นปัญหาและอุปสรรคในการพัฒนาได้เช่นกัน สำหรับการศึกษาที่ไม่เอื้อต่การพัฒนา จะมีลักษณะต่อไปนี้
การศึกษาที่นำเข้าหรือลอกเลียนจากสังคมอื่น โดยมากจะลอกเลียนจากสังคมที่พัฒนาแล้ว เช่นลอกเลียนจากประเทศตะวันตก การศึกษาลักษณะนี้ ไม่สนองตอบความต้องการหรือแก้ปัญหาของประเทศได้ เป็นการศึกษาที่ทำให้ผู้เรียนขาด ความรู้ ความเข้าใจ และทักษะที่จำเป็น ต่อการแก้ปัญหาสังคมที่ตนเป็นสมาชิกอยู่ เกิดความรู้สึกแปลกแยกขึ้นในตัวบุคคล ส่วนผู้ที่มีการศึกษาสูงๆ มักจะออกไปประกอบอาชีพในต่างประเทศหรือสังคมอื่น เพราะที่เล่าเรียนมา ไม่สามารถนำมาใช้ในสังคมที่ตนเป็นสมาชิกอยู่ได้
การศึกษาที่มุ่งให้คนมีลักษณะเหมือนกัน เป็นการศึกษาที่กำหนด"คนดีในสังคม"ไว้แล้ว เป็นการกำหนดโดยผู้มีอำนาจหรือชนชั้นสูง และการศึกษาพยายามที่จะผลิตคนให้มีลักษณะตามที่กำหนดไว้นั้น คนที่จบการศึกษาจะมีลักษณะเหมือนๆกัน หรือพยายามทำตัวไม่ให้แตกต่างไปจากคนส่วนใหญ่ในสังคม
การศึกษาที่เน้นเนื้อหาหลักสูตรซึ่งสะท้อนให้เห็นสภาพในอดีต เป็นสภาพในอดีตของประเทศในยุคสมัยที่รุ่งเรือง หรือเน้นสภาพสังคมที่น่าภาคภูมิใจ แทนที่จะเน้นการสร้างภาพอนาคตของประเทศ
การศึกษาที่มีระบบการเรียนการสอนซึ่งเน้นการบรรยายและการท่องจำ เป็นการจัดการศึกษาที่ไม่ส่งเสริมให้คนมีความคิดริเริ่ม การเป็นผู้นำ หรือยอมรับการเปลี่ยนแปลง และในทางตรงกันข้ามกลับสร้างลักษณะต่อต้านการเปลี่ยนแปลงขึ้นในตัวผู้เรียน ทำให้เกิดสิ่งใหม่ๆได้ยาก
การศึกษาซึ่งมีกิจกรรมการเรียนการสอนที่ไม่สมดุล ส่วนใหญจะมีกิจกรรมที่มุ่งส่งเสริมระบบใดระบบหนึ่งมากเกินไป เช่น ทำกิจกรรมที่ส่งเสริมการเปลี่ยนแปลงทางระบบสังคมและเศรษฐกิจ แต่งดเว้นกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงทางระบบการเมือง เป็นต้น
การศึกษาที่ไม่ได้สอนให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเอง เป็นการศึกษาที่เน้นการเรียนเพื่อเรียนต่อในระดับที่สูงขึ้น จนบางครั้ง ผู้ที่ประสบความล้มเหลวด้านการเรียน กลายเป็นคนไร้ประโยชน์ในสังคม
สำหรับการศึกษาไทย จะพบว่า ไม่มีความแตกต่างจากลักษณะที่กล่าวมากนัก คือในสมัยแรกเริ่มที่มีการศึกษาในระบบ ไทยก็ได้ลอกเลียนแบบการศึกษาจากอังกฤษ และในทุกวันนี้ดูเหมือนจะเลียนแบบการศึกษาของสหรัฐอเมริกาเป็นส่วนใหญ่ ส่วนการเรียนการสอนก็เน้นการบรรยายและการท่องจำ กิจกรรมส่วนใหญ่เป็นกิจกรรมทางสังคมและเศรษฐกิจ และงดเว้นกิจกรรมทางการเมือง ด้วยเหตุนี้ประชาธิปไตยที่นำเข้าจากตะวันตก เมื่อมาเจอการเรียนการสอนแบบบรรยาย ขาดการจัดกิจกรรมทางการเมือง ประชาธิปไตยของไทยจึงล้มลุกคลุกคลาน จนถึงทุกวันนี้
การจัดการศึกษา ที่ไม่มีการศึกษาวิเคราะห์เพื่อกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน ทำให้การศึกษาของไทยเกิดการเปลี่ยนแปลงที่ไร้ทิศทาง กลายเป็นการศึกษาเพื่อการศึกษา เป็นการเรียนเพื่อเรียนสูงขึ้น ซึ่งเป็นเรื่องที่จะต้องมีการศึกษาทบทวนอย่างจริงจัง
------------------------------------------
สาระคิด
หากจะพัฒนาการเมือง เป็นระบอบประชาธิปไตยที่แท้จริง
จะต้องไม่ผลักกิจกรรมทางการเมืองออกจากสถาบันการศึกษา
-------------------
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น