ความคิดและความเชื่อของคนไทยเกี่ยวกับการทำงาน(3)

          3. การทำงานเพื่อการเปลี่ยนแปลงและเอาชนะสภาวะแวดล้อมเป็นการกระทำที่เป็นไปได้ยาก

คนไทยมีพฤติกรรมเฉื่อย สมัครที่จะยอมรับสภาพในปัจจุบัน โดยปราศจาการต่อสู้ 

สำหรับสาเหตุที่คนไทยมีลักษณะเช่นนี้ จากการวิเคราะห์เนื้อหาในเอกสาร สรุปได้ว่า 

                   1) ความเชื่อเรื่องบุญกรรม  โดยเชื่อว่าบุญกรรมเป็นตัวกำหนดสภาพปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงได้ยาก

                   2) เชื่อในอำนาจของธรรมชาติและสิ่งลึกลับมากกว่าที่จะเชื่ออำนาจในตน

                   3) เชื่อในเรื่องผีสางเทวดา สิ่งศักดิ์สิทธิ์ และอำนาจเหนือธรรมชาติทั้งหลาย  ว่าสามารถบรรดาลให้ได้สิ่งที่พึงปรารถนา

                  4) การอบรมสั่งสอน คนไทยนั้นจะถูกสอนในลักษณะ"ห้าม"สอนให้"เลี่ยง" สอนให้"อดทน" มากกว่าที่จะสอนให้ต่อสู้เพื่อแก้ปัญหต่างๆ

การที่คนไทยมีความคิดและความเชื่อในลักษณะดังกล่าว ทำให้คนไทยมีพฤติกรรมการทำงานในลักษณะที่ปรับตัวให้เข้ากับสภาวะแวดล้อม มากกว่าที่จะทำงานเพื่อเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม ให้สามารถสนองความต้องการของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ความคิดและความเชื่อของคนไทยในลักษณะดังกล่าว ไม่เอื้อต่อการที่จะรับสิ่งใหม่ๆ พอใจที่รับสภาพที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน ขาดความเชื่อมั่นในความสามารถของตนเอง มีแรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ต่ำ กลัวปัญหา จนบางครั้งทำให้ขาดความรับผิดชอบต่อตนเองและสังคม

จริงอยู่แนวความคิดและความเชื่อในลักษณะนี้ อาจเปลี่ยนแปลงไปบ้าง แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงเฉพาะคนไทยบางพวกบางกลุ่มเท่านั้น

อ้างอิงจาก: วัฒนธรรมการทำงานของคนไทย ปริญญานิพนธ์ การศึกษาดุษฎีบัณฑิต (สาขาวิชาพัฒนศึกษาศาสตร์) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
                          ---------------------------------------------------------------------

                                                        สาระคิด

คนไทยนั้นรับรู้เรื่องกรรม ซึ่งเป็นหลักที่ใช้อธิบาย อดีต ปัจจุบัน และอนาคต ทั้งของปัจเจกบุคคลและชุมชน กรรมจะใช้อธิบายถึงตำแหน่งในปัจจุบัน ความยากจน อำนาจ บารมี โชคดี หรือโชคร้าย ระเบียบสังคมเป็นผลมาจากการทำบุญของแต่ละบุคคลในสังคม ไม่ได้เกิดจากการวางแผนเพื่อการเปลี่ยนแปลงสังคม หรือวางแผนเพื่อแก้ปัญหาสังคม

                                                                             Niels Mulder
%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%
                                             

ความคิดและความเชื่อของคนไทยเกี่ยวกับการทำงาน(2)

          2. การทำงานและการหาความสนุกเป็นกิจกรรมที่สามารถทำร่วมกันได้

จากการวิเคราะห์เอกสาร สามารถสรุปได้ว่า การดำเนินกิจกรรมต่างๆ ในสังคมไทยนั้น  ตั้งอยู่บนพื้นฐานของความสนุก  ไม่ว่าจะเป็นการทำงาน การทำบุญ การประชุม หรือพิธีกรรมต่างๆ

การทำกิจกรรมที่ควบคู่ไปกับการหาความสนุก  คนไทยไม่คิดว่าจะเป็นเรื่องเสียหาย กลับจะช่วยให้กิจกรรมนั้นน่าสนใจมากขึ้น ในทางตรงกันข้าม  การกระทำใดๆที่ขาดความสนุก คนไทยจะสนใจน้อย

การทำงานก็เช่นกัน คนไทยจะทำงานไปพร้อมกับการหาความสนุก หากงานใดไม่สนุก คนไทยจะทำงานนั้นไม่ได้นาน  เลี่ยงไปทำงานอื่นที่สนุกกว่า

การทำงานควบคู่ไปกับการหาความสนุก อาจมองได้ 2 แง่ คือ ในแง่ของการเกิดประโยชน์ และในแง่ของการเกิดโทษ

ในแง่ของประโยชน์ การทำงานถ้าหาความสนุกไปด้วยจะทำให้เกิดความเพลิดเพลิน ไม่รู้สึกเบื่อหน่าย และช่วยให้การทำงานติดต่อกันได้นาน

แต่ในอีกแง่หนึ่ง อาจทำให้เกิดโทษได้ ถ้ามุ่งแต่จะหาความสนุกสนานมากเกินไป จะมีผลทำให้ประสิทธิภาพการทำงานลดลง งานเสร็จช้า หรือไม่เสร็จเลย ขาดความมุ่งมั่นในการที่จะทำงานอย่างจริงจัง เลือกงาน และขาดวินัยในการทำงาน
                            ----------------------------------------------------------------

อ้างอิงจาก: ไพศาล  ไกรสิทธิ์ วัฒนธรรมการทำงานของคนไทย ปริญญานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต (สาขาพัฒนศึกษาศาสตร์) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
                           -----------------------------------------------------------------

                                                 สาระคิด

มีหลายกรณีที่สังเกตเห็นได้ว่า คนไทยทำสิ่งต่างๆ ก็ด้วยเหตุผลที่ว่า รู้สึกสนุก งานวัดนอกจากเพื่อการทำบุญแล้ว ยังเพื่อความสนุก จะสังเกตเห็นว่า งานใดที่ไม่มีสิ่งบันเทิง จะมีชาวบ้านไปทำบุญน้อย  ด้วยเหตุนี้ งานวัดที่จัดขึ้นในแต่ละครั้ง จึงมี ภาพยนตร์ ชกมวย การละเล่นพื้นบ้าน อย่างใดอย่างหนึ่งหรือหลายอย่าง

                                                                     Konrad  Kingshill
--------------------------------------------------------------------------------------------------

ความคิดและความเชื่อของคนไทยเกี่ยวกับการทำงาน(1)

จากการวิเคราะห์เนื้อหาเอกสารที่เป็นกลุ่มตัวอย่างพบว่า คนไทยส่วนใหญ่มีความคิดและความเชื่อเกี่ยวกับการทำงาน ดังนี้

          1. การทำงานเป็นกิจกรรมที่ไม่มีความดีในตัวมันเอง

จากเอกสารสามารถสรุปได้ว่า คนไทยส่วนใหญ่ไม่คิดว่า การทำงานเป็นกิจกรรมที่มีความดีในตัวมันเอง หรือเป็นกิจกรรมที่มีค่า

แต่การทำงานเป็นกิจกรรมที่ช่วยให้ได้สิ่งที่ปรารถนา คนไทยจึงสนใจผลที่ได้จากการทำงาน มากกว่าที่จะจริงจังกับการทำงาน หรือทำงานอย่างสม่ำเสมอ การเลือกทำงานเบาแต่ได้ผลตอบแทนสูงจึงเกิดขึ้นในสังคม

และคนไทยยังเชื่อต่อไปว่า  งานเบาเป็นงานที่มีเกียรติ มากกว่างานหนักหรืองานที่ต้องใช้แรงกาย ยิ่งใครทำงานที่ห่างจากการใช้แรงกายมากเท่าไร จะยิ่งมีเกียรติมากขึ้นเท่านั้น

แนวความเชื่อและความคิดดังกล่าวนี้  ได้รับการสนับสนุนจากระบบการศึกษาโดยไม่ตั้งใจอีกด้วย

ถ้าพิจารณาถึงรายละเอียดจากข้อมูลที่ได้จากเอกสาร พบว่า ความดีของการทำงานที่คนไทยมองเห็น เป็นความดีที่เกิดจากการเห็นว่า การทำงานเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้ได้สิ่งที่ตนต้องการ

ความดีของการทำงาน  จึงเป็นความดีในฐานะที่เป็นเครื่องมือที่ช่วยให้เกิดความสำเร็จ เมื่อใดที่มีเครื่องมืออื่นที่ดีกว่า มีประสิทธิภาพมากกว่า ความดีของการทำงานในฐานะที่เป็นเครื่องมือจะหมดไป กลับไปใช้เครื่องมืออื่นที่มีประสิทธิภาพมากกว่า

นั่นคือ เมื่อใดที่คนไทยมีวิธีการ  ที่ช่วยให้ตนเองได้ในสิ่งที่ตนต้องการโดยไม่ต้องทำงาน คนไทยจะใช้วิธีนั้นทันที
                                                 (มีต่อ)
                      ------------------------------------------------------------

อ้างอิงจาก: ไพศาล  ไกรสิทธิ์ วัฒนธรรมการทำงานของคนไทย ปริญญานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต (สาขาพัฒนศึกษาศาสตร์) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
                      -------------------------------------------------------------

                                                 สาระคิด

การทำงานแทบจะไม่ได้รับการยอมรับจากคนไทยว่า เป็นกิจกรรมที่มีคุณค่าในตัวมันเอง ชาวนา คนงาน แทบจะไม่ได้รับการยอมรับจากสังคม  แต่การทำงานนั่งโต๊ะ หรือการเป็นเจ้าคนนายคน เป็นงานที่ดีกว่า การทำงานยิ่งห่างจาการใช้มือโดยตรงมากเท่าไร จะยิ่งมีเกียรติสูงขึ้นเท่านั้น
                                                              Niels Mulder
--------------------------------------------------------------------------------------------------

ความคิดและความเชื่อของคนไทยเกี่ยวกับการทำงาน

ความคิดและความเชื่อ จะเกี่ยวข้องกับ ความเข้าใจ การรับรู้ ทัศนะ และการยอมรับของบุคคลที่มีต่อสิ่งต่างๆ  ตามข้อมูลที่บุคคลนั้นมีอยู่

ปกติบุคคลจะได้รับข้อมูลจากการสั่งสอนอบรมทางวัฒนธรรม ดังนั้น วัฒนธรรมจึงเป็นตัวกำหนดแนวความคิดและความเชื่อต่างๆให้คนในแต่ละสังคม มีโลกทัศน์ การรับรู้ และทัศนะ ที่มีต่อสิ่งต่างๆไม่เหมือนกัน จึงมีผลให้คนในแต่ละสังคมมีพฤติกรรมทางวัฒนธรรมไม่เหมือนกันด้วย

การมีแนวความคิดและความเชื่อที่ต่างกัน ทำให้ความหมายของการทำงานต่างกัน และความคิดรวบยอดเกี่ยวกับการทำงาน จะผันแปรไปตามวัฒนธรรม

ในแทบทุกวัฒนธรรม การทำงานมีความหมายนอกเหนือไปจากการตอบแทนทางเศรษฐกิจ ในสังคมหนึ่งอาจมองว่า "งาน" หรือ "การทำงาน" เป็นเสมือนการลงโทษ เป็นความจำเป็นที่ชั่วร้าย ในขณะที่อีกวัฒนธรรมหนึ่ง เห็นว่าการทำงานเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดความเพลิดเพลิน การทำงานเป็นคุณความดี  ความสำเร็จในการทำงานเป็นสิ่งที่มีคุณค่า

สำหรับความคิดและความเชื่อของคนไทยเกี่ยวกับการทำงาน นั้น คนไทยไม่เชื่อว่าการทำงานเป็นความดีในตัวมันเอง ในตรงกันข้าม คนไทยจะให้ความสำคัญอย่างมากกับสิ่งที่ให้ความสนุกสนาน การทำให้เกิดความสนุกสนาน ถ้าทำให้เกิดบ่อยๆได้  ถือว่าเป็นสิ่งที่ดี ความคิดในลักษณะนี้ ทำให้คนไทยขาดความจริงจังที่จะทำงาน เข้าลักษณะ "ทำก็ชาม ไม่ทำก็ชาม"

โดยพื้นฐาน คนไทยเชื่อว่าโลกไม่ได้โหดร้ายต่อมนุษย์ คนไทยจึงมีลักษณะเป็นคนใจเย็น  รวมทั้งใจเย็นต่อการทำงาน ความรับผิดชอบ และความยากลำบาก มีความพอใจในสิ่งที่ตนมีอยู่ ไม่กระตือรือร้นขวนขวายทำการงาน ทำเฉพาะเท่าที่จำเป็นต่อการครองชีพ ไม่คิดริเริ่มที่จะเปลี่ยนแปลงด้วยตนเอง ไม่กล้าทำงานเสี่ยงที่ได้ผลไม่แน่นอน แต่ถ้ามีผลประโยชน์มากกว่า คนไทยอาจทำงานได้นาน และทำงานหนักได้ตามเงื่อนไขที่จำเป็น

คนไทยมีปรัชญาชีวิตแบบ "Fatalism" ที่คิดว่าสักวันหนึ่งจะต้องตายแน่ เป็นการยอมรับชนิดที่ไม่คิดเปลี่ยนแปลงแก้ไข หรือหาทางควบคุม อะไรที่เป็นธรรมชาติแล้วมนุษย์ไม่อาจเปลี่ยนแปลงได้  คนไทยจึงไม่คิดที่จะเปลี่ยนแปลงแก้ไขธรรมชาติ หากแต่พยายามปรับตัวให้กลมกลืนไปกับธรรมชาติ และเมื่อเกิดมาแล้ว ก็ต้องหา"กำไร" จากชีวิต เพราะยังไงก็ต้องตาย ตายไปแล้วก็ไม่สามารถเอาสมบัติติดตัวไปได้ เงินทองที่หามาได้จาการทำงาน ควรใช้จ่ายเพื่อหาความสุขให้กับชีวิต ความคิดในลักษณะนี้ ทำให้คนไทยขาดการดิ้นรน ขาดลักษณะการประหยัด อันเป็นลักษณะที่จำเป็นต่อการพัฒนา

คนไทยเชื่อว่า การทำบุญทำให้เกิดความร่ำรวย คนที่มีความร่ำรวยมากแสดงว่าทำบุญมามาก การทำบุญเป็นความเชื่อของคนไทย ใช้อธิบายสิ่งต่างๆที่เกิดขึ้นทั้งในอดีตและปัจจุบัน อาทิ ความยากจน สุขภาพอนามัย ความทุกข์ยาก ความสุข ฯลฯคนที่ทำบุญมากจะมีสภาพทางสังคมสูง  คนไทยเชื่อในเรื่องบุญ มากกว่าจะเชื่อในการใช้ความพยายามอย่างมีระบบเพื่อทำงาน เพื่อการสะสมทุน อันนำไปสู่การลงทุนเพื่อการผลิตทางเศรษฐกิจ

คนไทยมีความคิดว่าการใช้แรงกาย หรือสติปัญญาเพื่อการแก้ไขปัญหา ไม่ได้รับการยอมรับว่าเป็นวิธีที่ทำให้ชีวิตดีขึ้น ความดีหรือความชั่วของมนุษย์ทั้งมวล เป็นผลมาจากความดีความชั่วในอดีต

คนไทยเชื่อว่าชะตาหรือโชคชะตา เป็นตัวกำหนดความสำเร็จของแต่ละคน ความสำเร็จอันเกิดจากการวางแผนมีน้อยมาก แม้จะวางแผนดีอย่างไรก็ตาม ถ้าโชคไม่ดีบุคคลจะประสบความล้มเหลว ความเชื่อในเรื่องโชคชะตาทำให้คนไทยไม่ดิ้นรน ปล่อยให้ชีวิตไปตามโชคชะตาและบุญกรรม

ความคิดและความเชื่อของคนไทยเกี่ยวกับการทำงาน สรุปได้ว่า

          1. คนไทยคิดว่าความสุขเป็นกำไรของชีวิต จึงมักจะหาความสุขให้กับชีวิตทุกครั้งที่มีโอกาส แม้ในขณะที่ทำงาน

          2. คนไทยใจเย็น ขาดความกระตือรือร้น จึงทำให้เป็นคนขาดความจริงจังในการทำงาน

          3. คนไทยคิดว่าการทำงานไม่มีความดีในตัวมันเอง คนทั่วไปอาจเป็นคนดีได้โดยไม่ต้องทำงาน คุณค่าของงานขึ้นอยู่กับผลประโยชน์ที่จะได้รับ

          4. คนไทยเชื่อในเรื่องบาปบุญ เชื่อกฎแห่งกรรม และนำความเชื่อเรื่องนี้ไปใช้ในการอธิบายความร่ำรวย ความยากจน ความทุกข์ยาก ตลอดจนความสำเร็จหรือความล้มเหลวในชีวิต
                                                         (มีต่อ)
                   -----------------------------------------------------------------------

อ้างอิงจาก: ไพศาล  ไกรสิทธิ์ วัฒนธรรมการทำงานของคนไทย ปริญญานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต (สาขาพัฒนศึกษาศาสตร์) มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
 -------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                          สาระคิด

การทำงานหนักอย่างเต็มที่ตลอดเวลา คนไทยกลับถือว่าเป็นทุกข์ หรือเป็นความลำบากอย่างมาก ใครใช้ชีวิตแบบนี้ ในสายตาของคนไทยถือว่าเป็นคนมีกรรม

                                                                        สนิท  สมัครการ
                              ----------------------------------------------------