ในคริสต์ศตวรรษที่ 21 มีวิธีการสื่อสาร การสะสม และการเผยแพร่ข้อมูลมากมาย อย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน หากจะจัดการศึกษาโดยวิธีดั้งเดิม ซึ่งมุ่งในเรื่องปริมาณและอาศัยความรู้เป็นหลัก ย่อมจะไม่มีความเหมาะสมอีกต่อไป
และหากจะป้อนความรู้ให้แก่เด็กตั้งแต่เยาว์วัย เพียงเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในภายหน้านั้นย่อมไม่เพียงพอ จะต้องสอนให้ทุกคนพร้อมที่จะเรียนรู้ตลอดชีวิต เพื่อเพิ่มพูนความรู้ ทักษะ และเจตคติของตน ตลอดจนสามารถปรับตัวไปตามกระแสที่ยุ่งยาก ซับซ้อน และผันแปรตลอดเวลา รวมทั้งทุกคนจะต้องอาศัยซึ่งกันและกัน
คณะกรรมาธิการนานาชาติว่าด้วยการศึกษาในศตวรรษที่ 21 พิจารณาแล้วเห็นว่า เพื่อให้สามารถแก้ปัญหาและอุปสรรคที่จะต้องเผชิญในคริสต์ศตวรรษที่ 21 จำเป็นจะต้องเปลี่ยนจุดมุ่งหมายของการศึกษา เปลี่ยนความคาดหวังจากการศึกษา ด้วยการจัดการศึกษาที่อาศัยวิธีการเรียนรู้ 4 แบบ ที่เป็นเสาหลักขององค์ความรู้ คือ
1. การเรียนรู้เพื่อรู้
การเรียนรู้แบบนี้เป็นการเรียนรู้วิธีแสวงหาความรู้ ซึ่งเป็นทั้งวิธีการและเป้าหมายร่วมกัน
การเรียนรู้เ้พื้่อรู้ในฐานะที่เป็นวิธีการ จะช่วยให้เข้าใจสิ่งแวดล้อมรอบตัวเพียงพอที่จะให้สามารถมีชีวิตอย่างมีศักดิ์ศรี พัฒนาทักษะเพื่อการประกอบอาชีพ และสามารถติดต่อสัมพันธ์กับผู้อื่นได้อย่างดี
ในฐานะที่เป็นเป้าหมาย การเรียนรู้ประเภทนี้ อาศัยความพอใจที่ได้เข้าใจ ได้รู้ และได้ค้นพบสิ่งต่างๆ
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากความรู้มีมากมายหลายแบบ จึงไม่มีประโยชน์ที่พยายามรู้ทุกอย่างหลังจากการเรียนรู้ขั้นพื้นฐานแล้ว แต่ไม่ได้หมายความว่า การเชี่ยวชาญในสาขาใดสาขาหนึ่งจะต้องตัดความรู้ทั่วไปออกเสียเลย เพระผู้เชี่ยวชาญจะต้องมีภูมิหลังที่กว้าง เพื่อให้สามารถสื่อสารกันได้ ร่วมมือกับผู้อื่นได้
2. การเรียนรู้เพื่อการปฏิบัติ
การเรียนรู้เพื่อรู้กับการเรียนรู้เพื่อการปฏิบัติ แทบจะแยกออกจากันไม่ได้ แต่การเรียนรู้เพื่อการปฏิบัตินั้นมีความสัมพันธ์กับการฝึกวิชาชีพมากกว่า
อย่างไรก็ตาม การเรียนรู้แต่เพียงให้มีความชำนาญด้านวิชาชีพเท่านั้น ย่อมไม่เป็นการเพียงพอ ต้องสามารถรับมือกับสถานการณ์ต่างๆ ตลอดจนการปฏิบัติงานเป็นหมู่คณะ การเรียนรู้เพื่อการปฏิบัติ เป็นการเรียนรู้ใหม่โดยอาศัยประสบการณ์ต่างๆ ซึ่งอาจเป็นการเรียนนอกระบบโรงเรียนหรือในระบบโรงเรียน ที่ใช้หลักสูตรซึ่งประกอบด้วยการเรียนรู้ในภาคปฏิบัติสลับกับการฝึกปฏิบัติงาน
3. การเรียนรู้เพื่อที่จะอยู่ร่วมกัน
การเรียนรู้ประเภทนี้ เป็นประเด็นสำคัญมากประเด็นหนึ่งสำหรับการศึกษาในปัจจุบัน เพราะหลายครั้งที่โลกของเรากลายเป็นโลกแห่งความรุนแรง
จึงเป็นไปได้หรือไม่ที่จะวางระบบการศึกษาที่ช่วยไม่ให้เกิดความขัดแย้ง หรือขจัดความขัดแย้งด้วยสันติวิธี สอนให้เข้าใจผู้อื่น ตลอดจนตระหนักว่ามนุษย์เราต้องพึ่งพาอาศัยกัน ดำเนินโครงการ และเรียนรูวิธีแก้ปัญหาความขัดแย้งต่างๆร่วมกัน
4. การเรียนรู้เพื่อชีวิต
ในคริสต์ตวรรษที่ 21 จำเป็นจะต้องมีบุคคลที่มีความสามารถและมีบุคลิกภาพอันหลากหลาย ทำให้จำเป็นจะต้องจัดให้เด็กได้มีโอกาสมากที่สุดที่จะคิดค้นและทดลองในด้านต่างๆ เพื่อจะได้ปรับปรุงบุคลิกภาพให้ดีขึ้น ดำเนินงานโดยอิสระเสรียิ่งขึ้น มีดุลยพินิจและความรับผิดชอบต่อตนเองมากขึ้น
ทั้งนี้จะต้องไม่ละเลยศักยภาพเกี่ยวกับความจำ การใช้เหตุผล ความซาบซึ้งในสุนทรียภาพ สมรรถนะทางร่างกายและการติดต่อสื่อสารกับผู้อื่น
ที่ผ่านมา การศึกษาจะมุ่งในเรื่องการเรียนรู้เพื่อรู้เป็นส่วนใหญ่ โดยให้ความสนในใจการเรียนรู้เพื่อการปฏิบัติน้อย ส่วนอีก 2 หลักการ ถูกละเลย หรือเหมาเอาเองว่าเป็นผลพลอยได้ของ 2 หลักการแรก ซึ่งความจริงแล้วในการเรียนรู้ควรให้ความสำคัญแก่ทุกหลักการโดยเท่าเทียมกัน เพื่อการศึกษาจะได้เป็นประสบการณ์โดยรวมตลอดชีวิต
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
สาระคำ
การเรียนรู้ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมอันเนื่องมาจากการมีประสบการณ์
ประสบการณ์ หมายถึง ผลที่ได้จากการสัมผัสด้วยอวัยวะสัมผัส
*********************************************************************************
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น