การสนทนาเป็นการสื่อสารระหว่างบุคคลที่ใช้อยู่ในชีวิตประจำวัน แต่มีบ่อยครั้งที่การสนทนาไม่สามารถสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิผล เนื่องจากมีอุปสรรคเกิดขึ้นในระหว่างสนทนา ซึ่งอุปสรรคที่เกิดขึ้นและพบบ่อยได้แก่
1. การรับรู้ คือการแปลความหมายจากการสัมผัส ซึ่งในการจะแปลความหมาย จำเป็นจะต้องมีความสนใจ มีอวัยวะสัมผัสที่รับสัมผัสได้ชัดเจนถูกต้อง และที่สำคัญจะต้องมีประสบการณ์ในเรื่องที่พูดนั้น อุปสรรคสำคัญระหว่างผู้ฟังและผู้พูด ก็คือการที่ผู้ฟังไม่สนใจในบุคคลหรือเรื่องที่พูด มีอวัยวะสัมผัสที่รับสัมผัสไม่ดี และขาดประสบการณ์ในเรื่องที่คนอื่นกำลังพูดอยู่
2. การฟังเฉพาะเรื่องที่ต้องการฟัง เป็นอุปสรรคสำคัญอีกอย่างหนึ่ง ที่ผู้ฟังจะฟังเฉพาะเรื่องที่ต้องการจะฟัง เพราะเรื่องนั้นตรงกับ ความต้องการ ทัศนคติ ค่านิยม ฯลฯ ของผู้ฟัง และเมื่อใดที่คนอื่นพูดในสิ่งที่ตนไม่ต้องการฟัง จะไม่ได้ยินในสิ่งนั้น จนกลายเป็นอุปสรรคในการสื่อสารในที่สุด
3. การฟังที่ลำเอียง เกิดจากการมีประสบการณ์ในเชิงลบกับบุคคลที่ต้องการสื่อสาร เป็นการนำประสบการณ์ในอดีตมากำหนดการฟังในปัจจุบัน การลำเอียงมีแนวโน้มมาจากการบิดเบือนข่าว จากข่าวในเชิงบวกมาเป็นข่าวในเชิงลบ จนทำให้มีการใช้อารมณ์เข้าไปเกี่ยวข้องในการฟัง จนขาดประสิทธิผลในการฟัง
นอกจากนั้น ยังพบว่า พฤติกรรม 12 ประการต่อไปนี้ ทำให้เกิดการสื่อสารที่ล้มเหลว ซึ่งได้แก่
1. การประเมินการกระทำหรือทัศนคติคู่สนทนาในเชิงลบ
2. การตั้งฉายาให้คู่สนทนาในเชิงลบ
3. การวิเคราะห์คู่สนทนา ว่าทำไมคู่สนทนาจึงมีความประพฤติหรือพฤติกรรมอย่างนั้น โดยทำตัวเป็นจิตแพทย์
4. ยกย่องจนเกินความจริง เช่น คู่สนทนาแก้ปัญหาง่ายๆได้สำเร็จ ก็ยกย่องว่าเป็นผู้มีสติปัญญาล้ำเลิศเกินมนุษย์
5. การสั่งให้คู่สนทนาทำในสิ่งที่ตนเองต้องการ
6. พยายามควบคุมความประพฤติของคู่สนทนา โดยตักเตือนว่าจะเกิดผลในทางลบตามมาอย่างไร
7. การบอกคู่สนทนาว่า อะไรควรทำหรือไม่ควรทำ เป็นการอบรมสั่งสอนให้ทำในสิ่งที่ถูกต้องในเชิงคุณธรรม
8. ตั้งคำถามที่ไม่เหมาะสมจนเลยเถิด หรือเป็นคำถามแบบปลายปิด ที่ตอบได้ไม่กี่คำ เช่น ใช่ หรือไม่ใช่
9. บอกวิธีแก้ปัญหาให้คู่สนทนา ทั้งๆที่เป็นปัญหานั้นเป็นปัญหาส่วนตัวของเขา และเขาไม่ได้บอกให้ช่วยเหลือ
10. การทำให้เขว ด้วยการผลักปัญหาของคู่สนทนาให้พ้นไป ยกเอาเรื่องอื่นมาพูดแทน
11. การพยายามขัดจูงให้เห็นข้อเท็จจริง โดยไม่คำนึงถึงปัจจัยทางอารมณ์ของคู่สนทนา
12. การพยายามที่จะหยุดไม่ให้คู่สนทนามีความรู้สึกหรือมีอารมณ์ในเชิงลบ โดยอ้างประสบการณ์ของตน
ทั้งหมดที่กล่าวมา ถือว่าเป็นอุปสรรคที่สำคัญในการสื่อสารระหว่างบุคคล เพราะมีผลทำให้เกิดการตอบสนองที่เสี่ยง การสื่อสารขาดประสิทธิผล และส่งผลต่การสร้างความสัมพันธ์กับบุคคลอื่น
--------------------------------------------------------------------------
สาระคิด
ทรัพยากรที่มีพลังที่สุดที่ท่านมี สำหรับการสร้างความสัมพันธ์ทางสังคม
คือความสนใจของท่านที่มีต่อคนอื่น
----------------------------------------------------------
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น