เมื่อพูดถึงการคอร์รัปชั่น จะพบว่ามีลักษณะของคนไทยและสังคมไทยบางประการ ที่อาจจะเอื้อต่อการคอร์รัปชั่น ซึ่งอาจจำแนกให้เห็นเป็นข้อๆได้ดังนี้
สังคมไทยเป็นสังคมเจ้่านาย การเป็นเจ้าคนนายคน มีความหมายมากสำหรับคนไทย คนไทยมักแสดงออกถึงความมีอำนาจวาสนาของตนเสมอ เท่าที่โอกาสและสถานที่จะอำนวย ดังที่แสดงออกมาในรูปของการชอบรับราชการ ชอบสั่ง ชอบพิธีการ พยายามรักษาระบบอาวุโส ชอบเลี้ยงบริวารสมุน ดำเนินชีวิตเกินฐานะ ลักษณะเหล่านี้ ทำให้การบริหารบ้านเมืองเป็นแบบระบบเจ้าขุนมูลนาย ผู้บังคับบัญชาถือว่าผู้ใต้บังคับบัญชาเป็นบริวารส่วนตัว การปกครองเป็นแบบแผ่เมตตาบารมี รวบอำนาจการตัดสินใจที่สำคัญๆไว้ ตลอดจนพยายามสร้างอาณาจักรขึ้นในหน่วยงาน เป็นก๊กเป็นเหล่า มีการส่งเสริมและช่วยเหลือกันและกัน ซึ่งแน่นอนว่า ลักษณะดังกล่าวนี้ เอื้อต่อการคอร์รัปชั่นอย่างยิ่ง เพราะก่อให้เกิดการลูบหน้าปะจมูก เกิดระบบพรรคพวก เกิดการฝากเนื้อฝากตัวเพื่อรับการค้ำจุน อันนำไปสู่ระบอบอุปถัมภ์นั่นเอง
สังคมไทยเป็นสังคมที่ชอบนับญาติ คนที่อายุสูงกว่า ก็เรียก พี่ ป้า น้า อา ลุง หรือตา ส่วนที่อายุน้อยกว่าก็เรียก ลูก หลาน น้อง การเรียกในลักษณะนี้ทำให้รู้สึกว่าเป็นญาติพี่น้องกัน ไม่กระทำอะไรที่รุนแรงต่อกัน มีอะไรต้องช่วยเหลือกัน ในวงการทหารมีการถือคติว่า "ไม่ฆ่าน้อง ไม่ฟ้องนาย ไม่ขายเพื่อน" ถ้าน้อง เพื่อน หรือ นาย คอร์รัปชั่น ก็คงช่วยเหลือกันให้พ้นผิด หรือได้รับโทษที่เบาลง ส่วนอีกคติหนึ่งที่ใช้กันอยู่ในสังคมไทยคือ "มีเงินก็นับว่าน้อง มีทองก็นับว่าพี่" อันแสดงถึงความสำคัญของเงินทอง แม้การจะเป็นญาติกันได้ ก็ต้องมีเงินมีทอง ไม่คำนึงว่าจะมีเทือกเถาเหล่ากอมาจากไหน มีประวัติชั่วร้ายอย่างไรแน่นอนการถือคติดังกล่าวนำไปสู่การพยายามหาเงินทองด้วยวิธีการต่างๆ ที่อาจจะเกิดจากการคอร์รัปชั่น
สังคมไทยมีปรัชญาชีวิตที่สงบสุข อันเป็นแนวคิดจากพุทธศาสนา เชื่อในบุญกรรม ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว กรรมเป็นเครื่องจำแนกบุคคล ฉะนั้นเมื่อเกิดการทุจริตคอร์รัปชั่นในการบริหารบ้านเมือง ผู้มีอำนาจหน้าที่ไม่อยากจะทำอะไรที่รุนแรง เพราะกลัวบาปกรรม หรือถ้าคิดว่าการคอร์รัปชั่นเป็นความชั่วจริง สักวันหนึ่งกรรมคงจะตอบสนองบุคคลนั้นเอง ไม่ชาตินี้ก็ชาติหน้า จึงทำให้การคอร์รัชั่นในสังคมไทยอยู่ในลักษณะธุระไม่ใช่ ถูกปล่อยปละละเลย ไม่ดำเนินการลงโทษผู้กระทำผิดอย่างจริงจัง
ค่านิยมบางประการของคนไทย ค่านิยมในสังคมไทยบางประการ ส่งผลต่อการะทำของบุคคลในสังคม พบว่า ค่านิยมในสังคมไทยที่เอื้อต่อการคอรัปชั่น ได้แก่ การถือเอาความสัมพันธ์ส่วนตัว เป็นเครื่องตัดสินการให้คุณให้โทษคนอื่น ค่านิยมศักดินา ที่นำไปสู่การจงรักภักดีต่อผู้บังคับบัญชาโดยขาดเหตุผล การเคารพผู้อาวุโสกว่าโดยไม่มีข้อแม้ การถืออำนาจที่ถือว่าผู้ใต้บัคับบัญชาเป็นเพียงผู้รับคำสั่งนำไปปฏิบัติ การยกย่องเงินตรา การยกย่องอำนาจ รักพวกรักพ้อง อภัยกันง่าย นิยมวัตถุสิ่งของ รักความสนุกสนาน ขาดระเบียบวินัย ลืมง่าย นิยมบุคคลมากกว่าอุดมการ เหล่านี้ เป็นต้น
ขอย้ำว่า ลักษณะของคนไทยและสังคมไทยดังกล่าวนี้ เป็นแต่เพียงบอกว่าเป็นลักษณะที่เอื้อต่อการคอร์รัปชั่น แต่ไม่ได้หมายความว่าคนไทยทุกคนจะคอร์รัปชั่น และหากประสงค์จะแก้ปัญการคอร์รัปชั่น อย่างจริง จะต้องเริ่มด้วยการแก้ลักษณะต่างๆของสังคมและคนไทยตามที่กล่าวมานี้
-----------------------------------------------------
สาระคิด
อย่าทำตัวฉลาดหรือรู้มากกว่าผู้ที่อยู่ด้วยกัน
Lord Chesterfield
--------------------------------
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น