การเมืองเกี่ยวข้องกับเรื่องของรัฐ อำนาจ และการจัดสรรสิ่งที่มีคุณค่าให้กับสมาชิกในสังคม การเมืองเป็นกระบวนการของการใช้อำนาจ ซึ่งเป็นอิทธิพลเหนือความคิดและพฤติกรรมของคนอื่น ผลที่ตามมาคือการอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข
อริสโตเติลนักปราชญ์ชาวกรีก ได้ตั้งข้อสังเกตว่า มนุษย์เป็นสัตว์การเมืองโดยธรรมชาติ การเมืองเป็นกิจกรรมอย่างหนึี่่่่งในสังคมนุษย์ และเป็นกิจกรรมที่มีความซับซ้อนไปตามลักษณะของสังคมนั้นๆ ด้วยเหตุนี้มนุษย์จึงไม่อาจหลีกเลี่ยงการเมืองและกิจกรรมทางการเมืองได้
อย่างไรก็ตาม ความสัมพันธ์ในเรื่องอำนาจของระบบการเมืองแต่ละระบบจะไม่เหมือนกัน บางระบบรัฐบาลมีอำนาจมาก บางระบบประชาฃนมีส่วนอย่างกว้างขวางในการเลือกผู้ปกครอง ความแตกต่างเช่นนี้ ทำให้สามารถแบ่งประเภทของระบบการเมืองออกได้เป็นรูปแบบต่างๆตามหลักเกณฑ์ที่กำหนด
ได้เป็น 2 ระบบ คือระบบการเมืองแบบเผด็จการ และระบบการเมืองแบบประชาธิปไตย
ระบบเผด็จการ เป็นระบบการเมืองที่ปกครองโดยคนกลุ่มน้อย เป็นระบบการเมืองที่จำกัดเสรีภาพของประชาชน ซึ่งอาจแบ่งออกได้เป็น
ระบบการเมืองแบบอภิชนหรือแบบอภิชนาธิปไตย เป็นการปกครองโดยชนชั้นนำ ซึ่งมีสถานะภาพทางสังคมสูง ที่มีสมบัติและมีอำนาจทางการเมือง เป็นระบบการเมืองของอังกฤษในศตวรรษ ที่ 18 และ 19
ระบการเมืองแบบคณาธิปไตย เป็นการปกครองโดยคนกลุ่มน้อย ซึ่งอาจเป็นการปกครองโดยคณะทหาร หรือการปกครองโดยมีพรรคการเมืองเพียงพรรคเดียว ระบอบคณาธิปไตยแตกต่างจากอภิชนาธิปไตย ในแง่ที่ว่า คณาธิปไตยเป็นการปกครองของคนกลุ่มน้อยที่ไม่จำเป็นจะต้องเป็นชนชั้นสูง แต่อาจเป็นกลุ่มบุคคลที่ได้อำนาจทางการเมือง โดยวิธีการต่างๆ ระบบการเมืองแบบนี้มีอยู่ในประเทศลาติน
อเมริกา และบางประเทศในแอฟริกาและเอเซีย
ระบบการเมืองแบบอำนาจนิยม เป็นระบบการเมืองที่ประชาชนส่วนใหญ่ ไม่ได้มีส่วนร่วมทางการเมืองโดยตรง ในการกำหนดนโยบาย และผู้ปกครองประเทศไม่ได้มีส่วนร่วมในการเลือกตั้ง หากมีพรรคการเมืองก็ปราศจากอำนาจและอิทธิพลทางการเมือง
ระบบการเมืองแบบเผด็จการ คล้ายคลึงกับแบบอำนาจนิยมมากและมักใช้แทนกันเสมอ เป็นการปกครองที่จำกัดเสรีภาพของประชาชน ประชาชนไม่มีส่วนร่วมทางการเมือง หรือมีอิทธิพลทางการเมือง เป็นการปกครองที่เน้นที่ตัวผูนำ ซึ่งอาจเป็นบุคคลเดียวหรือกลุ่มคน โดยเชื่อว่าคนส่วนใหญ่ไม่มีความฉลาดเพียงพอ
ระบบการเมืองเผด็จการแบบเบ็ดเสร็จ เป็นการปกครองที่มีพรรคการเมืองเพียงพรรคเดียว ระบบพรรคเดียวที่เห็นชัดก็คือ ระบบคอมมิวนิสต์ ซึ่งมีพรรคการเมืองพรรคเดียวที่ผูกขาดอำนาจทางการเมือง เป็นระบบการเมืองที่ใช้อำนาจเผด็การอย่างกว้างขวาง ใช้อำนาจเข้าไปดูแลทั้งระบบการเมือง เศรษฐกิจและสังคม โดยเน้นให้ทุกคนยึดมั่นในอุดมการณ์ของรัฐ และทุกคนจะต้องจะต้องดำรงชีวิตให้สอดคล้องกับอุดมการณ์นั้น
อย่างไรก็ตามระบบเผด็จการดังกล่าวนี้ บางระบบเลือนหายไปบ้าง บางระบบก็มีการแปลงรูปหรือซ่อนรูปในแบบประชาธิปไตย ที่ใช้องค์ประกอบแต่เพียงการเลือกตั้ง หรือประเทศคอมมิวต์บางประเทศที่ยอมให้เปิดเสรีทางเศรษฐกิจภายใต้การชี้นำของรัฐบาล
ระบการเมืองแบบประชาธิปไตย เป็ระบบการเมืองที่ปกครองโดยคนส่วนมาก เป็นระบบการเมืองที่ประชาชนจำนวนมากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ เป็นผู้กำหนดผู้ปกครองและนโยบายของรัฐบาล โดยส่วนใหญ่แล้วใช้วิธีการเลือกตั้ง ซึ่งเป็นไปโดยเสรีและเป็นไปอย่างสม่ำเสมอ เพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนได้ตรวจสอบการทำงานของรัฐบาล และให้มีการหมุนเวียนผู้ที่เป็นรัฐบาล เพื่อมิให้ผูกขาดอำนาจนานเกินไป องค์ประกอบสำคัญๆของประชาธิปไตยที่เป็นระบบการเมือง คือการเลือกตั้ง เสรีภาพ ความเท่าเทียมกัน หลักการปกครองโดยกฎหมาย และการใช้เสียงข้างมากเป็นเกณฑ์แต่ต้องฟังเสียงข้างน้อย
เมื่อพิจารณาจากลักษณะเฉพาะของระบบการเมืองรูปแบบต่างๆแล้ว ชวนให้สงสัยว่าประเทศไทยมีการปกครองแบบใดกันแน่ เพราะแม้แต่พรรคการเมืองพรรคหนึ่งขึ้นป้ายหาเสียงว่า "ทักษิณคิดเพื่อไทยทำ" ยังได้รับการเลือกตั้งจนได้เป็นรัฐบาล หรือว่าประชาชนคนไทยส่วนใหญ่ไม่ฉลาดเพียงพอ ที่จะเข้าไปมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายตามระบบการเมืองแบบประชาธิปไตย
--------------------------------------------------------------
สาระคิด
ใครก็ตามที่เลือกจะขี่หลังเสือ ย่อมรู้ตัวดีอยู่แล้วว่า พวกเขาจะต้องจบชีวิตลงในท้องเสืออย่างแน่นอน
คำกล่าวของอินเดียโบราณ
------------------------------------
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น