ระบบวัฒนธรรม

วัฒนธรรม  หมายถึง  วิถีการดำเนินนชีวิตของคนในสังคมหนึ่งๆ  อันเกิดจาการถ่ายทอดจากคนรุ่นหนึ่งไปยังตนอีกรุ่นหนึ่ง  วัฒนธรรมเป็นระบบที่มีการจัดการและมีความกลมกลืนกันระบบหนึ่ง

นักวิชาการได้แบ่งระบบวัฒนธรรมออกเป็น 3 ระบบย่อย ดังนี้

ระบบเทคโนโลยี ประกอบด้วย  เครื่องมือเครื่องใช้ที่เป็นวัตถุ จักรกล ตลอดจนสารเคมีต่างๆ รวมทั้งเทคนิคในการใช้สิ่งต่างๆเหล่านั้น ระบบย่อยนี้หมายรวมถึงเครื่องมือในการผลิต วิธีการดำรงชีวิต วัสดุ  อุปกรณ์ที่ใช้สร้างที่อยู่อาศัย  ตลอดจนเครื่องมือที่ใช้เพื่อการต่อสู้และป้องกันตัวเองด้วย

ระบบเทคโนโลยี เป็นระบบย่อยที่นักวิชาการให้ความสำคัญมากกว่าระบบย่อยอื่นๆ เพราะเป็นระบบย่อยที่แสดงบทบาทเบื้องต้นสำหรับการดำรงชีวิตของมนุษย์ ทั้งนี้ เพราะมนุษย์ต้องการอาหาร ต้องมีวิธีป้องกันตัวเองจากศัตรู และต้องรู้จักรักษาบำบัดตนเองทางด้านสุขภาพอนามัย มนุษย์จึงจะอยู่รอดได้  เป็นความจำเป็นพื้นฐานที่ช่วยให้มนุษย์อยู่รอดและสืบพันธุ์ต่อไปได้ เป็นระบบที่มีความสำคัญสูงสุด

ระบบสังคมวิทยา ประกอบด้วย  ความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล  ซึ่งแสดงออกในรูปของแบบแผนของพฤติกรรมของส่วนรวมหรือของแต่ละบุคคล  ระบบย่อยนี้หมายรวมถึงลักษณะทางสังคมต่างๆ ได้แก่ ความสัมพันธ์ทางด้านเครือญาติ เศรษฐกิจ จริยธรรม การเมือง การทหาร การศาสนา อาชีพ และสันทนาการ

ระบบสังคมวิทยา เป็นระบบที่มีความสำคัญรองลงมา  ทำหน้าที่ช่วยส่งเสริมระบบเทคโนโลยีอีกต่อหนึ่ง  เป็นผลต่อเนื่องมาจากการทำหน้าที่ของระบบเทคโนโลยี  เป็นตัวแปรตามระบบเทคโนโลยี  ระบบเทคโนโลยีจึงเป็นตัวกำหนดรูปแบบของระบบสังคมวิทยา

ระบบอุดมการณ์ ประกอบด้วย  แนวความคิด ความเชื่อ ความรู้  ซึ่งแสดงออกด้วยภาษาพูดและใช้สัญลักษณ์ในรูปแบบอื่นๆ  ระบบย่อยนี้ ประกอบด้วยนิยายลึกลับมหัศจรรย์ต่างๆ ศาสนา วรรณคดี ปรัชญา วิทยาศาสตร์ ความรู้พื้นบ้าน และความรู้แบบสามัญสำนึก

ระบบอุดมการณ์ เป็นระบบที่เปลี่ยนตามระบบเทคโนโลยีเช่นเดียวกับระบบสังคมวิทยา

จะเห็นว่า  ระบบย่อยเหล่านี้จะสอดคล้องกลมกลืนกันพอสมควร   การเปลี่ยนแปลงในระบบย่อยหนึ่งจะส่งผลกระทบต่อระบบย่อยอื่นๆด้วย  แต่มากน้อยไม่เท่ากัน

แต่หากจะพิจารณาระบบวัฒนธรรม โดยแยกเป็นชั้นๆตามลำดับสูงต่ำแล้ว  จะพบว่า ระบบเทคโนโลยีอยู่ชั้นต่ำสุด  ระบบอุดมการณ์อยู่ชั้นสูงสุด ส่วนระบบสังคมนิยมอยู่ชั้นกลางๆ

                         -------------------------------------------------------------------------------

                                                                            สาระคิด

เหตุใดการพัฒนาจึงเกิดขึ้นในบางประเทศ แต่ไม่เกิดขึ้นในอีกหลายประเทศ  คำตอบส่วนหนึ่ง ก็คือว่าประเทศเหล่านั้นมีวัฒนธรรมต่างกัน

                                                         --------------------------------------------