มีความเป็นไปได้ ที่จะให้ความหมายการพัฒนาอย่างกว้างๆว่า หมายถึง การทำให้สังคมทั้งหมดดีขึ้นหรือมีลักษณะเป็นสังคมมนุษย์มากขึ้น ส่วนคำถามที่ว่าสังคมที่ดีเป็นอย่างไรนั้น เป็นคำถามที่มีคำตอบใหม่อยู่เสมอ เปลี่ยนไปตามภาวะแวดล้อมและสังคมที่เปลี่ยนไป
อย่างไรก็ตาม การมีชีวิตที่ดีหรือสังคมที่ดีนั้นอย่างน้อยจะต้องมีองค์ประกอบพื้นฐาน 3 ประการ ได้แก่ ความสามารถในการยังชีพ (life-sustenance) การนับถือตนเอง (self esteem) และเสรีภาพ (freedom)
ความสามารถในการยังชีพ เป็นความสามารถในการจัดหาสิ่งจำเป็นพื้นฐานของมนุษย์ คือมนุษย์ทุกคนมีความต้องการพื้นฐานที่จำเป็น ซึ่งถ้าปราศจากการตอบสนองความต้องการเหล่านั้น มนุษย์จะมีชีวิตอยู่ไม่ได้ ความต้องการที่จำเป็นของมนุษย์ ได้แก่ อาหาร ที่อยู่อาศัย สุขภาพและการป้องกันรักษา ด้วยเหตุนี้ หน้าที่พื้นฐานของกิจกรรมการพัฒนา จะต้องจัดหาวิธีการให้กับประชาชนเพื่อเอาชนะความสิ้นหวังและความหายนะที่เกิดจาก การขาดอาหาร ที่อยู่อาศัย สุขภาพและการป้องกันรักษา ความสามารถในการยังชีพจึงเป็นเงื่อนไขจำเป็นประการแรกในการปรับปรุงคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น ถ้าปราศจากกิจกรรมเพื่อสิ่งเหล่านี้ ยากที่ทำให้มนุษย์ตระหนักถึงศักยภาพของตนได้
การนับถือตนเอง หมายถึงความรู้สึกว่าตนเองมีค่า มีความหมาย การนับถือตนเองเป็นองค์ประกอบอันดับสองของการพัฒนาชีวิตที่ดี การนับถือตนเองเป็นลักษณะของผู้ที่ไม่ถูกใช้เป็นเครื่องมือของคนอื่นเพื่อประโยชน์ของเขา ธรรมชาติและรูปแบบของการนับถือตนเองอาจจะแตกต่างไปตามลักษณะสังคมและวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน อย่างไรก็ตาม ค่านิยมแบบสมัยใหม่ของประเทศพัฒนา ทำให้สังคมของประเทศกำลังพัฒนาซึ่งเคยมีค่านิยมเป็นของตนเอง เกิดการเผชิญหน้าทางวัฒนธรรมกับสังคมที่มีความก้าวหน้าทางเศรษฐกิจและเทคโนโลยี จนทำให้คนในสังคมกำลังพัฒนาเกิดความรู้สึกไร้ค่า ขาดความศรัทธาในความสามารถของตนเอง และไม่อาจช่วยเหลือตนเองได้ในที่สุด ฉะนั้นเพื่อประโยชน์ในการพัฒนา ประเทศกำลังพัฒนาจึงต้องแสวงหาวิธีการพัฒนา เพื่อสร้างความนับถือตนเองให้มากขึ้น
เสรีภาพ ในที่นี้หมายถึง การมีอิสระจากความเป็นทาส มีความสามารถในการที่จะเลือก เสรีภาพเป็นองค์ประกอบอันดับสุดท้ายที่แสดงให้เห็นถึงการพัฒนา เสรีภาพในที่นี้ ไม่เหมือนกับเสรีภาพในความหมายทางการเมือง แต่เป็นเสรีภาพที่ไม่ตกเป็นทาสของเงื่อนไขทางวัตถุ เป็นอิสระจากความเป็นทาสของธรรมชาติ ความไม่รู้ ความหายนะ และความเชื่อที่ติดยึด ตลอดจนเป็นอิสระจากความเป็นทาสของคนอื่น เป็นเสรีภาพที่ทำให้มีทางเลือกเพิ่มขึ้น และถูกบังคับจากปัจจัยภานนอกน้อยที่สุด
องค์ประกอบพื้นฐานของการพัฒนาดังกล่าวนี้ เป็นองค์ประกอบที่ประเทศกำลังพัฒนาจะต้องคำนึงอยู่เสมอว่า การพัฒนาประเทศจะต้องนำไปสู่เป้าหมายทั้งสามประการนี้ จะขาดอย่างใดอย่างหนึ่งไม่ได้ มิฉะนั้นจะกลายเป็นการพัฒนาที่ล้มเหลว
--------------------------------------------------
สาระคิด
ความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจไม่ได้ช่วยให้มนุษย์มีความสุข
แต่ช่วยให้มนุษย์มีทางเลือกและมีเสรีภาพในการที่จะเลือกเพิ่มขึ้น
-------------------------
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น